wtorek, 18 listopada 2025

Dawny kościół ewangelicki w Wieluniu


Dawny kościół ewangelicki w Wieluniu, położony przy ulicy Ewangelickiej 6, został pierwotnie wzniesiony jako świątynia klasztorna sióstr bernardynek w XVII wieku. Po kasacie zakonu, w 1837 roku budynek został przekazany przez władze rosyjskie wspólnocie ewangelickiej. Wraz z plebanią służył parafii ewangelicko-augsburskiej przez wiele dekad. W 2022 roku, ze względu na znikomą liczbę wiernych, parafia zdecydowała o sprzedaży nieruchomości gminie Wieluń. Po przejęciu obiektu, gmina przekazała go w opiekę pobliskiemu Muzeum Ziemi Wieluńskiej. 

Obecnie w historycznym budynku prowadzone są badania archeologiczne, mające na celu odkrycie jego pierwotnych elementów. Po remoncie kościół ma pełnić funkcje kulturalne i muzealne, będąc dostępnym dla mieszkańców. Mieszkańcy mieli już okazję zwiedzać dawny kościół podczas dni otwartych organizowanych przez muzeum. Ostatecznie, dawny kościół ewangelicki w Wieluniu przechodzi transformację z miejsca kultu na ważny ośrodek kultury i historii miasta.





piątek, 14 listopada 2025

Kościół ewangelicki św. Michała Archanioła w Gierałcicach


Drewniany kościół ewangelicko-augsburski św. Michała Archanioła w Gierałcicach jest wyjątkowym zabytkiem sakralnym, położonym niedaleko Wołczyna. Jego historia sięga końca XVI wieku, kiedy to ewangelicy przejęli istniejącą tam kaplicę nagrobną rodziny Gierałtowskich. Świątynia została wzniesiona bez użycia gwoździ, a jedynie za pomocą drewnianych kołków. Ostateczny kształt kościół zyskał po rozbudowie w latach 1822-1823, kiedy to został ukształtowany w typowym stylu budownictwa protestanckiego. Jest to jeden z pięciu tzw. salowych kościołów na Opolszczyźnie, charakteryzujący się brakiem wydzielonego prezbiterium. Wnętrze świątyni dostosowano do liturgii protestanckiej, co widać między innymi w obszernych emporach. Kościół ten leży na szlaku „Kościółków Drewnianych” w powiecie kluczborskim, co podkreśla jego wartość kulturową. Mimo upływu lat, świątynia nadal zachwyca swoim urokiem i jest świadectwem dawnej architektury. Kościół jest filialny i należy do parafii ewangelicko-augsburskiej w Wołczynie. W ostatnich latach zabytek przeszedł gruntowny remont.












piątek, 3 października 2025

Wnętrze kościoła św. Zygmunta w Szydłowcu (I)


W wystroju wnętrza kościoła św. Zygmunta w Szydłowcu dominuje styl renesansowy. Świątynia składa się z prezbiterium i prostokątnej nawy. 

Prezbiterium sklepione jest gwiaździście. Wykonano je według projektu rozrysowanego na północnej ścianie nawy głównej. Doskonale zachowany naścienny ryt sklepienia jest rzadkością w tej części Europy. 

W ścianie prezbiterium znajduje się płyta nagrobna Mikołaja Szydłowieckiego z czerwonego marmuru, wykonana w warsztacie Bartolomeo Berecciego - budowniczego kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. Autorem częściowo zachowanych polichromii w nawie głównej, a także na pierwotnym stropie nawy jest prawdopodobnie sprowadzony z Mogiły Stanisław Samostrzelnik.

W prezbiterium na północnej ścianie umieszczony jest przepiękny późnogotycki poliptyk, przedstawiający Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny i sceny ewangeliczne, wykonany w 1509 r. w warsztatach krakowskich. Na poliptyku wyobrażeni zostali także członkowie rodziny Szydłowieckich, którzy byli jego fundatorami.

Nawa nie jest sklepiona, posiada strop (obecny pochodzi z pierwszej połowy XVIII wieku). 

W nawie głównej, obok północnego wejścia znajduje się klasycystyczny nagrobek Marii z Gawdzickich Radziwiłłowej. Postać kobieca wsparta na urnie wzorowana jest na rzymskiej kopii greckiej rzeźby Śpiąca Ariadna (obecnie w Muzeum Kapitolińskim w Rzymie).



wtorek, 9 września 2025

Sanktuarium Matki Boskiej Ostrobramskiej w Skarżysko-Kamiennej


Decyzją ks. biskupa Edwarda Materskiego, pierwszego ordynariusza diecezji radomskiej, rodem z Wilna, w maju 1988 roku rozpoczęto budowę Sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej w Skarżysku-Kamiennej. W 1989 roku ks. kard. Henryk Gulbinowicz dokonał poświęcenia kaplicy i intronizacji wizerunku Matki Bożej. Obraz jest wierną kopią wileńskiego przedstawienia i namalowała go wilnianka Izabela Borowska. Koronacja obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej odbyła się 2 lipca 2005. 7 stycznia 2014 roku sanktuarium otrzymało tytuł bazyliki mniejszej dekretem papieża Franciszka. 

Matka Boska Ostrobramska jest patronką Skarżyska-Kamiennej.