Gotycki kościół św. Jana Chrzciciela w Zagości

Około 1166 r. książę sandomierski Henryk założył w Zagości klasztor joannitów, który upadł po 1317 r. Pierwsza wzmianka źródłowa o parafii pochodzi z 1335 r. (powstała prawdopodobnie w latach 1333–1335). Kościół ufundował król Kazimierz Wielki. Wzniesiono go z ciosowego kamienia, a przebudowano w XIV w. w stylu gotyckim. Został spalony w 1657 r. przez wojska księcia siedmiogrodzkiego Rakoczego i odbudowany w późniejszych latach. Z kościoła romańskiego zachowały się boczne ściany prezbiterium oraz nawy z bogatym, kamiennym wystrojem. Świątynia została ponownie konsekrowana w 1667 r. przez bp. Mikołaja Oborskiego, sufragana krakowskiego. Na początku ubiegłego wieku kościół powiększono. Szczególną uwagę zwraca prezbiterium, gotyckie, z wąskimi ostrołukowymi oknami i rzeźbionym orłem piastowskim na zworniku sklepienia. Kościół jest orientowany. W latach 60. ubiegłego wieku odkryte zostały przy północnej stronie prezbiterium fragmenty pierwotnego, romańskiego kościoła z XII w., m.in. arkadowy fryz z płaskorzeźbami syren. Kościół w Zagości jest jedynym śladem, który pozostał po pierwszej fundacji zakonu św. Jana na terenie Polski. W latach 1900–1902 przedłużono nawę ku zachodowi i dokonano reperacji świątyni.

Around 1166, Henryk, Duke of Sandomierz, founded a monastery of the Hospitallers in Zagość, which fell after 1317. The first mention of the parish dates back to 1335 (it was probably built in the years 1333–1335). The church was founded by King Casimir the Great. It was built of ashlar and rebuilt in the 14th century in the Gothic style. It was burned down in 1657 by the troops of the Transylvanian Prince Rákóczi and rebuilt in later years. The side walls of the chancel and the naves with rich stone decoration have survived from the Romanesque church. The church was re-consecrated in 1667 by Bishop Mikołaj Oborski, suffragan of Kraków. At the beginning of the last century, the church was enlarged. The chancel, Gothic, draws particular attention, with narrow pointed arch windows and a carved Piast eagle on the vault keystone. The church is oriented. In the 1960s, fragments of the original, Romanesque church from the 12th century were discovered on the northern side of the presbytery, including an arcade frieze with bas-reliefs of sirens. The church in Zagość is the only trace left of the first foundation of the Order of St. John in Poland. In the years 1900–1902, the nave was extended westwards and the temple was repaired.

Um 1166 gründete Heinrich, Herzog von Sandomierz, in Zagość ein Hospitaliterkloster, das nach 1317 verfiel. Die erste Erwähnung der Pfarrei stammt aus dem Jahr 1335 (sie wurde wahrscheinlich in den Jahren 1333–1335 verfasst). Die Kirche wurde von König Kasimir dem Großen gegründet. Es wurde aus Quadersteinen errichtet und im 14. Jahrhundert im gotischen Stil umgebaut. Es wurde 1657 von den Truppen des siebenbürgischen Fürsten Rákóczi niedergebrannt und in späteren Jahren wieder aufgebaut. Von der romanischen Kirche sind die Seitenwände des Altarraums und des Langhauses mit reicher Steinverzierung erhalten. Der Tempel wurde 1667 vom Bischof erneut geweiht. Mikołaj Oborski, Suffraganbischof von Krakau. Zu Beginn des letzten Jahrhunderts wurde die Kirche erweitert. Besonders bemerkenswert ist das gotische Presbyterium mit schmalen Spitzbogenfenstern und einem geschnitzten Piastenadler auf dem Gewölbeschlussstein. Die Kirche ist orientiert. In den 1960er Jahren wurden auf der Nordseite des Presbyteriums Fragmente der ursprünglichen romanischen Kirche aus dem 12. Jahrhundert entdeckt, darunter: Arkadenfries mit Flachreliefs von Sirenen. Die Kirche in Zagość ist die einzige erhaltene Spur der ersten Gründung des St.-Ordens. Johannes in Polen. In den Jahren 1900–1902 wurde das Kirchenschiff nach Westen verlängert und die Kirche instand gesetzt.

Wejście do sanktuarium mirowskiego w Pińczowie

 

Wejście do barokowego kościoła franciszkanów, sanktuarium Matki Boskiej Mirowskiej w Pińczowie.

Ołtarz główny w sanktuarium mirowskim w Pińczowie

W sanktuarium Mirowskim w Pińczowie znajduje się barokowy ołtarz główny z bocznymi bramkami z przełomu XVII/XVIII wieku. Cetralne miejsce zajmuje krucyfiks autorstwa brata Urbana Kitowicza i obrazami z końca XVII wieku oraz z tabernakulum z 1703 r. 

Im Mirowski-Heiligtum in Pińczów befindet sich ein barocker Hauptaltar mit Seitentoren aus der Wende des 17./18. Jahrhunderts. Den zentralen Platz nehmen ein Kruzifix von Bruder Urban Kitowicz sowie Gemälde aus dem späten 17. Jahrhundert und ein Tabernakel aus dem Jahr 1703 ein. 

In the Mirowski sanctuary in Pińczów there is a Baroque main altar with side gates from the turn of the 17th/18th century. The central place is occupied by a crucifix by Brother Urban Kitowicz and paintings from the end of the 17th century and a tabernacle from 1703.

Sanktuarium Mirowskie w Pińczowie

W połowie XVI wieku Pińczów, za sprawą Mikołaja Oleśnickiego, stał się ostoją reformacji. Wypędzono wówczas z miasta paulinów, a jedyny kościół zamieniono w świątynię kalwińską. W zabudowaniach klasztornych zorganizowano słynne na całą Europę reformackie gimnazjum pińczowskie. Dopiero w 1586 roku biskup krakowski Piotr Myszkowski wykupił miasto i nastąpiła rekatolizacja Pińczowa. Do miasta powrócili paulini, a gimnazjum protestanckie zamieniono w szkołę prowadzoną przez parafię św. Jana Ewangelisty.

W 1587 roku Piotr Myszkowski ufundował na przedmieściu Pińczowa – Mirowie kościół, z przeznaczeniem na kolegiatę. W 1592 roku założono nowe miasto Mirów, które 20 lat później przyłączone zostało do Pińczowa. Zygmunt Myszkowski zamówił w Krakowie obraz Matki Bożej do przyszłej świątyni. W 1606 roku sprowadził z Rzymu konwent franciszkanów reformatów do drewnianego kościoła. Przekazał również zakonnikom obraz Matki Bożej, zwany odtąd obrazem Matki Bożej Mirowskiej. Franciszkanie szerzyli kult Matki Bożej.

W 1610 roku pińczowscy franciszkanie zostali zmuszeni do opuszczenia Mirowa. Wyjechali wówczas do Ołomuńca na Słowacji i do Gliwic, gdzie założyli nowicjat. Przed 1615 rokiem ordynat Zygmunt Myszkowski rozpoczął budowę kościoła, a dokończył ją po 1619 roku III ordynat Ferdynand Myszkowski. Powstała piękna, wczesnobarokowa, bogato wyposażona świątynia z dwuwieżową fasadą, do której przeniesiono obraz MB Mirowskiej. Po zbudowaniu kościoła, w latach 20. i 30. XVII wieku były próby ponownego osadzenia reformatów przy okazałej świątyni na Mirowie. Zakonnicy nie chcieli jednak przyjąć tej świątyni, ponieważ nie odpowiadała ona ich wymogom ubóstwa.

W nowym kościele Msze Święte odprawiali paulini z parafialnego kościoła św. Jana Ewangelisty. Po śmierci Ferdynanda Myszkowskiego w 1647 roku, kościół został opuszczony, a paulini chcieli przenieść cudowny obraz do swej świątyni. Sprzeciwili się temu Myszkowscy i zabrali obraz do kaplicy zamkowej. Paulini w swojej świątyni umieścili tylko wota i inne ozdoby cudownego obrazu. W 1683 roku Stanisław Kazimierz Myszkowski sprowadził ponownie na Mirów konwent franciszkanów i ufundował dla nich klasztor. Reformaci przybyli do Pińczowa z klasztoru w Krakowie.

Cudowny wizerunek Matki Bożej Mirowskiej powrócił do kościoła i był umieszczony wówczas w ołtarzu głównym. W kościołach reformackich, w ołtarzach głównych umieszczano jedynie wizerunek Ukrzyżowanego Zbawiciela. Dlatego też, po otrzymaniu zgody swego dobrodzieja, przenieśli obraz Matki Bożej do ołtarza bocznego, usytuowanego przy tęczy, po lewej stronie kościoła.

Nie była to jedyna zmiana wprowadzona przez franciszkanów. Wierni swej regule reformaci zrównali wieże z wysokością dachów i usunęli niektóre dekoracje z fasady kościoła. Na placu sąsiadującym z kościołem od południa, franciszkanie pobudowali piętrowy klasztor. Reformaci utrzymywali się z pracy własnych rąk oraz z działalności duszpasterskiej. Po upadku powstania styczniowego w 1863 roku, władze carskie zakazały naboru nowicjuszy, a klasztor reformacki w Pińczowie został klasztorem etatowym, pozostawionym do wymarcia. W klasztorze utworzono tzw. dom księży emerytów, przeznaczony dla duchownych skazanych na odosobnienie za niesubordynację wobec carskiej władzy. Ostatni franciszkanin z pińczowskiego klasztoru zmarł w 1910 roku i wówczas klasztor skasowano, a kościół przeszedł w administrację diecezjalną.

Już w 1908 roku budynki klasztorne wykorzystane zostały na miejski szpital św. Juliana, w którym posługę pielęgniarską pełniły siostry szarytki do 1943 roku, a później siostry sercanki. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, franciszkanie w 1928 roku powrócili do Pińczowa i służą mieszkańcom do dziś. W 1990 roku przy franciszkańskiej świątyni została erygowana parafia Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, wydzielona z parafii św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Pińczowie.

W XIX wieku złotnik Arkusiński wykonał srebrne sukienki, którymi ozdobił cudowny obraz Matki Bożej Mirowskiej, a w 1992 roku, za zezwoleniem papieża Jana Pawła II, słynący łaskami obraz przyozdobiony został koronami.

Kaplica św. Anny w Busku-Zdroju

Kaplica św. Anny w Busku-Zdroju (nazywana też kościółkiem zdrojowym) została wzniesiona w stylu neogotyckim w 1888 roku. Położona jest na najwyższym wzniesieniu parku zdrojowego, we wschodniej części uzdrowiska Busko-Zdrój, nieopodal Sanatorium Marconi.

The Chapel of St. Anna in Busko-Zdrój (also called the spa church) was built in the neo-Gothic style in 1888. It is located on the highest hill of the spa park, in the eastern part of the Busko-Zdrój spa, near the Marconi Sanatorium.

Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Busku-Zdroju

W pobliżu buskiego rynku znajduje się ponorbertański zespół klasztorny. Tworzą go kościół barokowo-klasycystyczny z częściami gotyckimi pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, dawny budynek klasztorny oraz wolno stojąca dzwonnica. Pierwotny kościół został wzniesiony w miejscu dzisiejszego około roku 1166. Swój współczesny wygląd zawdzięcza gruntownej przebudowie, którą przeszedł po pożarze w 1820 roku, kiedy zmieniono dawne prezbiterium na nawę, dobudowując od wschodu barokowo-klasycystyczną fasadę. Wskutek tego obecna nawa świątyni jest nieco węższa od prezbiterium, zaś ołtarz główny zwrócony jest (wbrew średniowiecznym nakazom) na zachód. W barokowym ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej. Jego autorem jest prawdopodobnie Franciszek Smuglewicz. Po bokach rzeźby świętych patronów Polski: biskupów Wojciecha i Stanisława.

Near the Busko market square there is a post-Norbertine monastery complex. It consists of a baroque-classicist church with Gothic parts under the invocation of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary, a former monastery building and a free-standing belfry. The original church was erected on the site of today around 1166. It owes its contemporary appearance to a thorough reconstruction, which it underwent after a fire in 1820, when the former presbytery was changed to a nave, adding a baroque-classicist façade from the east. As a result, the current nave of the temple is slightly narrower than the presbytery, and the main altar faces (contrary to medieval orders) to the west. The baroque main altar contains a painting of the Mother of God. Its author is probably Franciszek Smuglewicz. On the sides are sculptures of the patron saints of Poland: bishops Wojciech and Stanisław.

Kościół NMP w Chełmnie nad Nerem

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chełmnie nad Nerem należy do diecezji włocławskiej. Obecna murowana świątynia została wzniesiona w stylu neogotyckim w 1875 roku.

Budowla została zaprojektowana przez inżyniera powiatowego Ignacego Miłobędzkiego. W ołtarzu głównym są umieszczone: obraz Matki Boskiej Częstochowskiej a także rzeźby Świętych Apostołów Piotra i Pawła. W latach 1944–1945 w świątyni znajdowała się „stacja obnażenia”. Ludność żydowska była ograbiana z bagaży i odzieży, następnie była ładowana do samochodów – komór gazowych.