niedziela, 30 marca 2025

Drewniany kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Proślicach


Pierwszy pastor notowany był tu już w 1531 r., a w latach prześladowań innowierców i zamykania zborów (1695-1707) Proślice były miejscem schronienia dla protestantów oraz udzielania posług religijnych dla ludności z odległych parafii. 

Obecny kościół wzniesiony został około 1580 r., remontowany w 1748 roku. Około połowy XVIII w. powstały empory - muzyczna przedłużona wzdłuż ściany północnej oraz południowa. Wysoka wieża pełniąca funkcję dzwonnicy wybudowana została w 1773 r. z fundacji młynarza z Proślic, Jerzego Zająca. W 1859 r. odnowiono wieżę, w 1905 r. wykonano podmurówkę wieży i remont wnętrza. Kościół należy obecnie do rzymsko - katolickiej parafii pw. Nawiedzenia NMP w Polanowicach.

Wyposażenie kościoła w przeważającej mierze w stylistyce barokowej (ambona, prospekt organowy, itp.). Główny ołtarz architektoniczny, ambonowy, wykonany został ok. 1700 roku. Monumentalna wieża kościoła góruje w okolicznym krajobrazie.












sobota, 29 marca 2025

Barokowy kościół benedyktynek pw. Wszystkich Świętych w Drohiczynie


Kościół benedyktynek pw. Wszystkich Świętych w Drohiczynie jest późnobarokową budowlą wzniesioną według projektu Pawła Fontany z fundacji braci Kuczyńskich – Wiktoryna i Marcina. Pierwszą drewnianą świątynię, wraz z konwentem dla sióstr, w tym miejscu ufundował, w 1623 roku, Wojciech Niemira, wojewoda podlaski. Do Drohiczyna przybyła z Torunia, 1 listopada 1623 roku, wraz z trzynastoma mniszkami Zofia Kiszczanka, która została pierwszą ksienią zakonu. 

W 1854 roku, rząd carski nakazał zamknięcie kościoła benedyktynek. Była to kara za patriotyczną postawę zakonnic, które udzielały pomocy powstańcom listopadowym. Po upadku powstania styczniowego w zakrystii kościoła urządzono małą cerkiew pod wezwaniem św. Agapita. W 1918 roku świątynię przywrócono katolikom. 

Kościół jest późnobarokową, bez wieżową budowlą jednonawową. Zdobi ją piękna fasada z dwoma ustawionymi pod kątem skrzydłami bocznymi. Fasada zwieńczona jest rozbudowanym szczytem ze spływami wolutowymi. Wnętrze świątyni przykrywa sklepienie kolebkowe z lunetami. 

Z pierwotnego wystroju zachowało się niewiele. Jest to krucyfiks z pierwszej połowy XVIII wieku, obraz św. Benedykta z pierwszej połowy XVII wieku oraz trzy rzeźby barokowe przedstawiające Chrystusa Bolesnego, św. Jana Chrzciciela i św. Marka Ewangelistę. We wnętrzu umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą Władysławowi Syrokomli (Ludwikowi Kondratowiczowi 1823-1862).















wtorek, 25 marca 2025

Danków - sanktuarium maryjne

Kościół pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika jest świątynią parafialną w Dankowie na terenie dekanatu Krzepice w archidiecezji częstochowskiej. Parafia Danków to jedna z najstarszych w tej okolicy. W 1238 i 1267 roku odbywały się tu zjazdy biskupów. Pierwotny, drewniany kościół św. Stanisława Biskupa w Dankowie istniał już w XIII w. i położony był przy drodze do Lipia. W XVI wieku dankowski kościół znalazł się w rękach arian. Pozbawieni swej świątyni katolicy musieli wówczas korzystać z kościoła filialnego w Zajączkach. Rok 1641 przyniósł powrót do katolików. Obecny kościół murowany został zbudowany w latach 1641-75 na terenie twierdzy dankowskiej. Wzniósł go kasztelan Stanisław Warszycki. 


Położony w Dankowie, który zasłynął dzięki rodzinie Warszyckich jako pierwsza na ziemiach polskich ufortyfikowana wieś, późnorenesansowy kościół zasługuje na szczególną uwagę z uwagi na znajdujący się w nim, czczony od ponad 350 lat, obraz Najświętszej Maryi Panny Dankowskiej, będący wierną kopią obrazu Czarnej Madonny Jasnogórskiej, koronowany w 2002 r. koronami biskupimi przez ks. arcybiskupa Stanisława Nowaka, metropolity częstochowskiego. To właśnie dzięki temu wizerunkowi, który w oktawie Bożego Ciała 1650 r. w obecności świadków płakał trzy razy, Danków jest znanym sanktuarium maryjnym w województwie śląskim.

Rozwijająca się pobożność maryjna przyniosła m.in. powołanie do istnienia w roku 1658 Bractwa Różańcowego. Wkrótce założono tu szkółkę elementarną, a także fundację dla biednych oraz prowadzono różnego rodzaju działalność charytatywną. Uroczyste poświęcenie kościoła pod wezwaniem Najświętszej Boga Rodzicielki, św. Stanisława Biskupa i św. Antoniego z Padwy, miało miejsce dopiero 22 lipca 1675 r. W 1767 r., gdy od pioruna spłonęła dankowska twierdza, wskutek pożaru uległy zniszczeniu także wieża i dach kościoła. Pożarów wywołanych piorunami było więcej, co sprawiło, że w połowie XIX w. obniżono nieco wieżę kościoła. 

W kościele, oprócz obrazu, warto zwrócić uwagę na cztery renesansowe portale i nagrobek zmarłego 24 lipca 1615 r. Andrzeja Warszyckiego, brata Stanisława, wojewody podlaskiego, ojca późniejszego kasztelana krakowskiego, także Stanisława Warszyckiego. Podziemia świątyni zawierające krypty zostały niestety zasypane piaskiem pod koniec XIX w.