Kościół Wniebowzięcia NMP w Radomierowicach (poewangelicki)

 

Świątynia w Radomierowicach (Plümkenau) została wzniesiona jako zbór ewangelicki dla kolonistów pruskich, osiedlanych tu w czasie tzw. kolonizacji fryderycjańskiej, w II połowie XVIII wieku. Kościół wybudowany został w latach 1786–1790 przez mistrza ciesielskiego Petzera według projektu architekta Christiana Isemera. W 1790 roku dobudowano wieżę. Do zakończenia II wojny światowej służył ewangelikom, po niej rzymsko-katolickim. W latach 1946–1980 był kościołem parafialnym, następnie filialnym parafii św. Rocha w Starych Budkowicach. Od 1988 roku należy do parafii w Dąbrówce Dolnej.

Jest to kościół orientowany, zbudowany w konstrukcji szkieletowej, uzupełniony murem z cegły, wewnątrz i na zewnątrz otynkowany. Reprezentuje typ kościoła salowego, pięcioprzęsłowy, zamknięty prostokątnie. Gzyms otaczający budynek jest typu koronującego, profilowany. Okna, umieszczono w dwóch kondygnacjach.

Sanktuarium Najświętszego Imienia Jezus w Łodzi

Kościół neoromański św. Jana w Łodzi został zbudowany w latach 1880–1884 jako kościół luterański. Był drugim kościołem tego wyznania w Łodzi. Duże nakłady na budowę położył m.in. fabrykant łódzki Karol Scheibler (100 tys. rubli w złocie). Kościół wybudowany z cegły, w stylu neoromańskim, wg projektu inż. Ludwika Schreibera, jako zbór ewangelicko-augsburski św. Jana Ewangelisty. Po zakończeniu II wojny światowej kościół został zajęty przez zakon jezuitów. Katolicy użytkowali kościół na podstawie zgody władzy państwowej, która określała je jako mienie poewangelickie. Duszpasterstwo sprawują jezuici. W 1950 roku erygowano katolicką parafię Najświętszego Imienia Jezus. W 1989 roku jezuici wykupili kościół i dawne budynki parafii od Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.

Filary, łuki, pilastry, kapitele – wszystko w białym kolorze, wraz z ciemnym sufitem daje piękny i podniosły efekt neogotyku. Do tego dochodzą interesujące witraże, piękna chrzcielnica, wspaniały główny ołtarz z masywnymi lichtarzami, ciekawa rzeźbiona ambona i balustrada przy ołtarzu. Zabytkowe polichromie w sklepieniu nawy głównej i transeptu. 

1 września 2020, decyzją abpa Grzegorza Rysia, jezuicki kościół pw. Najświętszego Imienia Jezus został podniesiony do godności sanktuarium.

Ewangelicki kościół Chrystusa Zbawiciela w Kluczborku (II)

 

Ewangelicki kościół Chrystusa Zbawiciela w Kluczborku (I)

Gotycki kościół ewangelicko-augsburski Chrystusa Zbawiciela i jego wieża widokowa jest jednym z najcenniejszych i najstarszych zabytkowych obiektów Kluczborka. Został zbudowany w XIV wieku na miejscu poprzedniego drewnianego, pochodzącego z 1298 roku. Wybudowana wówczas świątynia składała się z XIII-wiecznego prezbiterium (wykonana we wczesnogotyckim stylu) oraz z XIV-wiecznej wieży.

 W 1527 r. kościół został przejęty przez ewangelików i z krótką przerwą w latach 1700-1707 pozostaje w ich posiadaniu do dnia dzisiejszego.

W wyniku częstych pożarów kościół był wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Najtragiczniejszy pożar w dziejach Kluczborka miał miejsce 23 kwietnia 1737 r., który strawił prawie całe miasto. Tak wielką katastrofę opisał w swojej kronice miejscowy pastor Adam Thuler: „W trzecie święto wielkanocne krótko po północy, dobre miasto Kluczbork z woli wszechmogącego Boga zostało nawiedzone straszliwym ogniem z niebios, który w dwie godziny strawił całe miasto oraz bez możliwości ratunku umiłowany kościół, plebanię i szkoły obrócił w popiół. Ludzie niewiele lub nic nie uratowali z dobytku. W drugi dzień Wielkanocy odprawiliśmy ostatnie nabożeństwo w ciszy i spokoju Pańskim, ale trzecie święto stało się dniem żałoby. (...) Nic nie pozostało z dzwonów, ławek, pięknego chóru - wszystko zostało obrócone w popiół”. 

Po tym wielkim pożarze, wnętrze kościoła zostało ponownie gruntownie przebudowane. Obecny wystrój świątyni wykonał wrocławski rzeźbiarz Leopold Jaschke w latach 1750-1760. Ołtarz, ambona, chrzcielnica i prospekt organowy wykonano w stylu rokoko, w którym dominuje kolor biały i złoty. W latach 1795-1797 nadbudowano górną kondygnację wieży, a w 1806 roku zamontowano na niej zegar. 

Kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Kluczborku

Kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Kluczborku został wzniesiony w latach 1911 - 1913 w stylu neogotyckim, wzorowany na wrocławskim kościele św. Krzyża. Autorami projektu byli Oskar Hossfeld i Carl Schabik, zaś pracami budowlanymi kierował Thomas Skaletz. Prace przy wykonywaniu fundamentów kościoła rozpoczęto w listopadzie 1910 r. 

We wrześniu 1911 r. ustawiono więźbę dachową i 25 metrową wieżę. Drewniane stalle i ławki wykonali stolarze z Żórawiny k. Wrocławia. Ołtarz główny z bogatą ornamentyką snycerską i ambonę wykonano w warsztacie Schreinera w Monachium. Natomiast ołtarze boczne są dziełem rzeźbiarza Frilhase z Erfurtu, a piękne witraże przedstawiające postacie świętych pochodzą z warsztatu Linnemana z Frankfurtu nad Menem. Uroczystej konsekracji świątyni dokonał kardynał Jerzy Kopp z Wrocławia w dniu 1 czerwca 1913 r. Z 3 dzwonów zamontowanych w kościele zachował się jeden, gdyż pozostałe zostały zarekwirowane przez armię niemiecką w 1943 r.

Drewniany kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Proślicach

Pierwszy pastor notowany był tu już w 1531 r., a w latach prześladowań innowierców i zamykania zborów (1695-1707) Proślice były miejscem schronienia dla protestantów oraz udzielania posług religijnych dla ludności z odległych parafii. 

Obecny kościół wzniesiony został około 1580 r., remontowany w 1748 roku. Około połowy XVIII w. powstały empory - muzyczna przedłużona wzdłuż ściany północnej oraz południowa. Wysoka wieża pełniąca funkcję dzwonnicy wybudowana została w 1773 r. z fundacji młynarza z Proślic, Jerzego Zająca. W 1859 r. odnowiono wieżę, w 1905 r. wykonano podmurówkę wieży i remont wnętrza. Kościół należy obecnie do rzymsko - katolickiej parafii pw. Nawiedzenia NMP w Polanowicach.

Wyposażenie kościoła w przeważającej mierze w stylistyce barokowej (ambona, prospekt organowy, itp.). Główny ołtarz architektoniczny, ambonowy, wykonany został ok. 1700 roku. Monumentalna wieża kościoła góruje w okolicznym krajobrazie.