Kościół benedyktynów w Tyńcu k. Krakowa

 

W Tyńcu koło Krakowa znajduje się najstarsze istniejące opactwo w Polsce (z przerwami), którego początki sięgają XI wieku. Zapraszam do zapoznania się z zabytkowym kościołem św. Piotra i Pawła, należącym do benedyktynów.

In Tyniec near Krakow there is the oldest existing abbey in Poland (with some breaks), which dates back to the 11th century. I invite you to familiarize yourself with the historic church of St. Peter and Paul, belonging to the Benedictines.

In Tyniec bei Krakau befindet sich die älteste bestehende Abtei Polens (mit einigen Unterbrechungen), die bis ins 11. Jahrhundert zurückreicht. Ich lade Sie ein, sich mit der historischen Kirche St. Peter und Paul, die zu den Benediktinern gehören.

Kaplica bł. ks. Józefa Stanka w Muzeum Powstania Warszawskiego

Ikona bł. ks. Józefa Stanka, patrona kaplicy, kapelana powstania warszawskiego i męczennika, beatyfikowanego w 1999 roku przez św. Jana Pawła II w Warszawie - ikona autorstwa Mateusza Środonia.

W Muzeum Powstania Warszawskiego znajduje się kaplica pw. bł. ks. Józefa Stanka, kapelana Zgrupowania AK „Kryska", w której odprawiane są dla zwiedzających Msze św. w każdą niedzielę o godzinie 12.30. 

Ks. Józef Stanek urodził się 4 grudnia 1916 roku w Łapszach Niżnych na Spiszu. Młody pallotyn w kwietniu 1941 roku przyjął święcenia kapłańskie. W tym samym niemal czasie rozpoczął studia na tajnym Wydziale Socjologii UW, do wybuchu Powstania pracując jako duszpasterz i kapelan szpitala w Zakładzie Sióstr Rodziny Maryi na Koszykach. W konspiracji działał w Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej. W drugiej połowie sierpnia 1944 roku został kapelanem walczącego na Czerniakowie Zgrupowania „Kryska”, przybierając pseudonim „Rudy”. Odprawiał msze polowe dla żołnierzy AK i cywilów, spowiadał, odwiedzał pacjentów w szpitalach, ratował rannych, wynosząc ich z pierwszej linii frontu. W ostatnich dniach powstania na Przyczółku Czerniakowskim poświęcał się ratowaniu życia innych, odmawiając ewakuacji na praski brzeg Wisły i oddał swe miejsce w pontonie rannemu żołnierzowi. Ks. Józef Stanek „Rudy”, schwytany przez SS-manów, zginął na szubienicy 23 września 1944 roku.

Pierścień ofiarowany bohaterskiej Warszawie przez arcybiskupa Józefa Feliksa Gawlinę, który w latach wojny pełnił funkcję Biskupa Polowego Polskich Sił Zbrojnych na uchodźstwie.

Antependium ołtarza tworzy obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, znany jako „Madonna z Zeithain”. Rysowany kredką na tekturze niewielki obrazek powstał w Wigilię 1944 roku w szpitalu jenieckim obozu Zeithain jako dzieło nieznanego powstańca – w cywilu profesora medycyny. Zwracają uwagę czerwone korale na szyi Madonny, nawiązujące do tradycyjnych polskich strojów ludowych. Obraz jest darem Pani Kazimiery Strahl-Drozdowskiej.

Artysta Mateusz Środoń stworzył malowidło ścienne "Pochód 108 męczenników", które przedstawia polskich męczenników z czasu II wojny światowej.

W surowym wnętrzu uwagę przykuwa monumentalny krucyfiks z drewna dębowego na ścianie ołtarzowej. Postać Chrystusa jest repliką ocalałej rzeźby z kościoła św. Trójcy na warszawskim Solcu, w którego pobliżu Niemcy dokonali egzekucji ks. Józefa Stanka. Jej autorem jest artysta rzeźbiarz Józef Wąsacz z Krakowa.

Kaplicę urządzono w pomieszczeniu dawnej stacji uzdatniania wody elektrowni tramwajowej na Woli. Przylega ono do wielkiej hali kotłowni, w której ulokowane są wystawy i kino.

Ściany kaplicy wyłożono szarym wapieniem z Hiszpanii, natomiast podłogę kostką brzozową.

Im Museum des Warschauer Aufstands gibt es auch eine Kapelle gesegnet Fr. Józef Stanek, Kaplan der Heimatheeresgruppe „Kryska", wo jeden Sonntag um 12.30 Uhr die Heiligen Messen für Besucher gefeiert werden. Pater Józef Stanek wurde am 4. Dezember 1916 in Łapsze Niżne in Spisz geboren. Der junge Pallottiner wurde im April 1941 fast zum Priester geweiht gleichzeitig begann er ein Studium an der geheimen Soziologieabteilung der Universität Warschau, arbeitete als Seelsorger und Krankenhausseelsorger bei den Schwestern der Marienfamilie in Koszyki bis zum Ausbruch des Aufstands, Seelsorger der „Kryska“-Gruppe kämpfte in Czerniaków unter dem Pseudonym "Rudy". Er feierte Feldmessen für Soldaten und Zivilisten der Heimatarmee, gestand, besuchte Patienten in Krankenhäusern, rettete Verwundete und trug sie von der Front. In den letzten Tagen des Aufstands in Przyczółek Czerniakowski , widmete er sich der Rettung des Lebens anderer, weigerte sich, an das Praga-Ufer der Weichsel zu evakuieren, und überließ seinen Platz auf dem Ponton der verwundeten Frau der Soldat. Fr. Józef Stanek „Rudy“, von der SS gefangen genommen, starb am 23. September 1944 am Galgen.

Die Kapelle wurde im Raum der ehemaligen Wasseraufbereitungsanlage des Straßenbahnkraftwerks in Wola eingerichtet. Es grenzt an den großen Saal des Heizkellers, in dem sich Ausstellungen und ein Kino befinden. Der Künstler Mateusz Środoń schuf das Wandbild „Prozess der 108 Märtyrer“, das polnische Märtyrer aus dem Zweiten Weltkrieg darstellt. Im nüchternen Innenraum fällt das monumentale Kruzifix aus Eichenholz an der Altarwand auf. Die Christusfigur ist eine Nachbildung einer erhaltenen Skulptur aus der Kirche St. Trinity in Warschaus Solec, in dessen Nähe die Deutschen Fr. Jozef Stanek. Sein Autor ist der Bildhauer Józef Wąsacz aus Krakau. Die Wände der Kapelle waren mit grauem Kalkstein aus Spanien verkleidet, der Boden mit Birkenwürfeln. Den Antependium des Altars bildet das Bildnis der Jungfrau Maria mit Kind, bekannt als „Madonna von Zeithain“. Das kleine, mit Buntstift auf Karton gezeichnete Bild entstand am Heiligabend 1944 im Kriegsgefangenenlazarett des Lagers Zeithain als Werk eines unbekannten Aufständischen - eines Medizinprofessors in Zivil. Die roten Perlen an Madonnas Hals ziehen die Aufmerksamkeit auf sich und beziehen sich auf traditionelle polnische Volkstrachten. Das Gemälde ist ein Geschenk von Frau Kazimiera Strahl-Drozdowska. Ein Ring, der dem heldenhaften Warschau von Erzbischof Józef Feliks Gawlina verliehen wurde, der während des Krieges als Feldbischof der polnischen Streitkräfte im Exil diente.

У Музеї Варшавського повстання є також каплиця с благословенний О. Юзеф Станек, капелан Групи Армії Крайової «Криска», де Святі Меси для відвідувачів відправляються щонеділі о 12.30. водночас розпочав навчання на таємному факультеті соціології Варшавського університету, працював капеланом і шпитальним капеланом у сестер Родини Марії в Кошиках аж до початку повстання.капелан групи «Криска» воював у Чернякові, взявши псевдонім «Рудий», відправляв польові меси для вояків Армії Крайової та цивільних, сповідав, відвідував хворих у шпиталях, рятував поранених, виносячи їх з лінії фронту. , він присвятив себе рятуванню життя інших, відмовившись від евакуації на Празький берег Вісли і поступився місцем на понтоні пораненій дружині солдат. О. Юзеф Станек «Рудий», полонений есесівцями, загинув на шибениці 23 вересня 1944 року.

Каплицю влаштували в приміщенні колишньої водоочисної станції трамвайної електростанції на Волі. До нього примикає великий зал котельні, де розміщені виставки та кінотеатр. Художник Матеуш Шродонь створив мурал «Процес 108 мучеників», на якому зображені польські мученики часів Другої світової війни. У строгому інтер'єрі привертає увагу монументальне розп'яття з дуба на вівтарній стіні. Фігура Христа є копією вцілілої скульптури з церкви св. Трійці у варшавському Солці, біля якого німці стратили о. Юзеф Станек. Її автор – скульптор Юзеф Вонсач із Кракова. Стіни каплиці були облицьовані сірим вапняком з Іспанії, а підлога — кубиками берези. Антепендій вівтаря утворений образом Богородиці з Немовлям, відомим як «Цейтхайнська Мадонна». Малюнок, намальований олівцем на картоні, був створений напередодні Різдва 1944 року в шпиталі для військовополонених табору Цайтхайн як робота невідомого повстанця – професора медицини в цивільному житті. Червоні намистини на шиї Мадонни привертають увагу, відсилаючи до традиційних польських народних костюмів. Картина є подарунком пані Казімери Штраль-Дроздовської. Перстень, подарований героїчній Варшаві архієпископом Юзефом Феліксом Ґавліною, який під час війни служив польовим єпископом польських збройних сил у вигнанні.

In the Warsaw Uprising Museum there is also a chapel of blessed Fr. Józef Stanek, chaplain of the Home Army Group "Kryska", where Holy Masses are celebrated for visitors every Sunday at 12.30. Father Józef Stanek was born on December 4, 1916 in Łapsze Niżne in Spisz. The young Pallottine was ordained in April 1941 Almost at the same time, he began studying at the secret Sociology Department of the University of Warsaw, working as a chaplain and hospital chaplain at the Institute of the Sisters of the Family of Mary in Koszyki until the outbreak of the Uprising. chaplain of the "Kryska" Group fighting in Czerniaków, taking the pseudonym "Rudy". He celebrated field masses for Home Army soldiers and civilians, confessed, visited patients in hospitals, rescued the wounded, carrying them from the front line. In the last days of the uprising at Przyczółek Czerniakowski, he devoted himself to saving the lives of others, refusing to evacuate to the Praga bank of the Vistula and gave his place in the pontoon to the wounded wife the soldier. Fr. Józef Stanek "Rudy", captured by the SS, died on the gallows on September 23, 1944. The chapel was arranged in the room of the former water treatment plant of the tram power plant in Wola. It is adjacent to the large hall of the boiler room, where exhibitions and a cinema are located. The artist Mateusz Środoń created the mural "Process of 108 Martyrs", which depicts Polish martyrs from the Second World War. In the austere interior, the monumental crucifix made of oak wood on the altar wall attracts attention. The figure of Christ is a replica of a surviving sculpture from the church of St. Trinity in Warsaw's Solec, near which the Germans executed Fr. Józef Stanek. Its author is the sculptor Józef Wąsacz from Krakow. The walls of the chapel were lined with gray limestone from Spain, and the floor with birch cubes. The antependium of the altar is formed by the image of the Virgin and Child, known as the "Madonna of Zeithain". The small picture, drawn with crayon on cardboard, was created on Christmas Eve 1944 in the prisoner-of-war hospital of the Zeithain camp as the work of an unknown insurgent - a professor of medicine in plain clothes. The red beads on Madonna's neck draw attention, referring to traditional Polish folk costumes. The painting is a gift from Mrs. Kazimiera Strahl-Drozdowska. A ring given to heroic Warsaw by Archbishop Józef Feliks Gawlina, who served as the Field Bishop of the Polish Armed Forces in exile during the war.

 

Barokowy kościół Przenajświętszej Trójcy na warszawskim Solcu

 

Kościół parafialny na Solcu należy do najstarszych w Warszawie. Już w roku 1339 był jednym z pięciu, jakie wówczas znajdowały się na terenie obecnego miasta. 

Obecny barokowy kościół Przenajświętszej Trójcy zbudowany został na przełomie XVII i XVIII wieku z inicjatywy królowej Marii Kazimiery Sobieskiej. Jego fundatorem był wojewoda czernichowski Fryderyk Falkerzamb, który po przejściu z luteranizmu na katolicyzm zobowiązał się wybudować klasztor dla ojców Zakonu Świętej Trójcy (trynitarzy). 

Prace przy budowie kościoła przy rynku soleckim trwały w latach 1696-1721. Projekt kościoła opracował prawdopodobnie Tylman van Gameren – najwybitniejszy architekt ówczesnej epoki. Kościół wzniesiono na planie krzyża równoramiennego, i był wzorowany na ukończonym w 1597 roku madryckim kościele Świętej Trójcy przy ulicy Lope De Vegi. Murowany klasztor w stylu barokowym dla trynitarzy wzniesiony został dopiero w latach 1773-1779. 

Poświęcenia kościoła Świętej Trójcy dokonał w kwietniu 1726 roku biskup kijowski Ożga. On też podarował kościołowi cudowną figurę Jezusa Nazareńskiego, najstarszy zabytek hiszpańskiej kultury religijnej w Warszawie.

Po powstaniu styczniowym zakon ojców trynitarzy został rozwiązany ukazem carskim z 1864 roku. Zakonnikom pozwolono jedynie mieszkać na terenie klasztoru do śmierci ostatniego z ojców. W 1887 roku kościół Świętej Trójcy w trosce o dobro duchowe wiernych przejęli księża diecezjalni.

We wrześniu 1939 roku kościół Świętej Trójcy został poważnie uszkodzony – spłonął dach i zawaliła się część sklepień. Najpoważniejsze straty przyniosły działania wojenne prowadzone podczas powstania warszawskiego. Na skutek bombardowań wojsk niemieckich i wielokrotnego ostrzału artylerii sowieckiej ze wschodniego brzegu Wisły kościół został niemal doszczętnie zburzony.

Odbudowę zaczęto w 1946 roku pod kierownictwem prof. Stanisława Marzyńskiego, a prace rekonstrukcyjne trwały do połowy lat sześćdziesiątych. Od 2017 roku kościołem i parafią opiekują się karmelici bosi.

The parish church in Solec is one of the oldest in Warsaw. Already in 1339 it was one of five that were then located in the current city. The present baroque church of the Holy Trinity was built at the turn of the 17th and 18th centuries on the initiative of Queen Maria Kazimiera Sobieska. Its founder was the voivode of Chernihiv, Fryderyk Falkerzamb, who, after converting from Lutheranism to Catholicism, undertook to build a monastery for the Fathers of the Holy Trinity Order (trinitarians). In 1696 Work on the construction of the church at the market square in Solec lasted in the years 1696-1721. The design of the church was probably designed by Tylman van Gameren - the most outstanding architect of that era. The church was built on the plan of an isosceles cross, and was modeled on the Holy Trinity Church in Madrid, Lope De Vegi Street, completed in 1597. The brick monastery in the Baroque style for the Trinitarians was erected only in the years 1773-1779.

The church of the Holy Trinity was consecrated in April 1726 by the Kiev bishop Ożga. He also donated to the church a miraculous figure of Jesus of Nazareth, the oldest monument of Spanish religious culture in Warsaw. After the January Uprising, the Order of the Trinitarian Fathers was dissolved by the tsar's edict of 1864. The monks were only allowed to live in the monastery until the death of the last of the fathers. In 1887, the church of the Holy Trinity, out of concern for the spiritual well-being of the faithful, was taken over by diocesan priests.

In September 1939, the church of the Holy Trinity was seriously damaged - the roof burned down and part of the vaults collapsed. The most serious losses were caused by military operations conducted during the Warsaw Uprising. As a result of bombing by the German army and repeated shelling of the Soviet artillery from the eastern bank of the Vistula, the church was almost completely destroyed. Reconstruction began in 1946 under the supervision of prof. Stanisław Marzyński, and reconstruction works lasted until the mid-1960s. Since 2017, the church and parish have been taken care of by the Discalced Carmelites.

Die Pfarrkirche in Solec ist eine der ältesten in Warschau. Bereits 1339 war es eines von fünf, die sich damals in der heutigen Stadt befanden. Die heutige Barockkirche der Heiligen Dreifaltigkeit wurde um die Wende des 17. und 18. Jahrhunderts auf Initiative von Königin Maria Kazimiera Sobieska erbaut. Sein Gründer war der Woiwode von Tschernihiw, Fryderyk Falkerzamb, der sich nach seinem Übertritt vom Luthertum zum Katholizismus verpflichtete, ein Kloster für die Väter des Ordens der Heiligen Dreifaltigkeit (Trinitarier) zu errichten. Die Arbeiten am Bau der Kirche auf dem Marktplatz in Solec dauerten in den Jahren 1696-1721. Das Design der Kirche wurde wahrscheinlich von Tylman van Gameren entworfen - dem herausragendsten Architekten dieser Zeit. Die Kirche wurde auf dem Grundriss eines gleichschenkligen Kreuzes erbaut und war der 1597 fertiggestellten Kirche der Heiligen Dreifaltigkeit in Madrid, Straße Lope de Vegi, nachempfunden. Das Backsteinkloster im Barockstil für die Trinitarier wurde erst in den Jahren 1773–1779 errichtet.

Die Kirche der Heiligen Dreifaltigkeit wurde im April 1726 vom Kiewer Bischof Ożga geweiht. Er schenkte der Kirche auch eine wundertätige Figur des Jesus von Nazareth, das älteste Denkmal der spanischen religiösen Kultur in Warschau. Nach dem Januaraufstand wurde der Orden der Trinitarierväter durch das zaristische Edikt von 1864 aufgelöst. Die Mönche durften nur bis zum Tod des letzten der Väter im Kloster leben. 1887 wurde die Kirche der Heiligen Dreifaltigkeit aus Sorge um das geistliche Wohl der Gläubigen von Diözesanpriestern übernommen.

Im September 1939 wurde die Kirche der Heiligen Dreifaltigkeit schwer beschädigt - das Dach brannte ab und ein Teil der Gewölbe stürzte ein. Die schwersten Verluste wurden durch Militäroperationen während des Warschauer Aufstands verursacht. Durch Bombenangriffe der deutschen Armee und wiederholten Beschuss der sowjetischen Artillerie vom Ostufer der Weichsel wurde die Kirche fast vollständig zerstört. Der Wiederaufbau begann 1946 unter der Leitung von Prof. Stanisław Marzyński, und die Wiederaufbauarbeiten dauerten bis Mitte der 1960er Jahre. Seit 2017 werden Kirche und Pfarrei von den Unbeschuhten Karmeliten betreut.